Η γενιά Ζ, αποτελούμενη από άτομα που γεννήθηκαν μεταξύ 1997 και 2012, είναι μια μοναδική γενιά που έχει μεγαλώσει σε έναν κόσμο όπου η τεχνολογία, τα κοινωνικά δίκτυα και οι παγκόσμιες κρίσεις ήταν κεντρικά στοιχεία της καθημερινότητάς τους.
Παρόλο που φέρνουν καινοτόμες ιδέες και δεξιότητες, αντιμετωπίζουν αρκετές προκλήσεις στην επαγγελματική τους ένταξη, καθώς ορισμένες πτυχές της συμπεριφοράς και των προσδοκιών τους δημιουργούν σύγκρουση με τις παραδοσιακές ανάγκες των εταιρειών.
Ας αναλύσουμε διεξοδικά τα βασικά θέματα
1. Αυξημένες Προσδοκίες για Εργασιακό Περιβάλλον
Η γενιά Ζ είναι βαθιά επηρεασμένη από την έμφαση που έχει δοθεί τα τελευταία χρόνια στην ψυχική υγεία, την αυτοβελτίωση και την ισορροπία ζωής και εργασίας. Γι αυτό ζητούν…
Ευέλικτες ώρες εργασίας: Τα μέλη αυτής της γενιάς ψάχνουν εργοδότες που προσφέρουν τη δυνατότητα απομακρυσμένης ή φυσικής παρουσίας με τα ωράρια που βολεύουν αποκλειστικά τους ίδιους. Θέλουν να εργάζονται όπως αυτοί αισθάνονται πιο δημιουργικά ή πιο βολικά προς τα χόμπι τους και τις ασχολίες τους, χωρίς να περιορίζονται σε παραδοσιακά ωράρια. Αυτό μπορεί να είναι δύσκολο για εταιρείες που απαιτούν φυσική παρουσία ή έχουν καθορισμένα ωράρια.
Υποστηρικτικό περιβάλλον: Δίνουν ιδιαίτερη σημασία σε εταιρικές πολιτικές που προωθούν τη διαφορετικότητα και την ενσωμάτωση. Θέλουν εργοδότες που δεν ενδιαφέρονται μόνο για την κερδοφορία, αλλά για την κοινωνική και περιβαλλοντική ευθύνη, για την προσωπική τους ευεξία και την ψυχική τους ισορροπία. Οι εταιρείες που αδυνατούν να προσαρμοστούν σε αυτές τις απαιτήσεις θεωρούνται μη ελκυστικές.
2. Διαφορετική Επαγγελματική Ηθική
Η επαγγελματική νοοτροπία της γενιάς Ζ συχνά έρχεται σε αντίθεση με τις παραδοσιακές προσδοκίες:
Προτεραιότητα στην προσωπική ζωή: Τα μέλη της γενιάς Ζ βλέπουν την εργασία ως μέσο για να υποστηρίξουν την προσωπική τους ζωή, και όχι το αντίστροφο. Αρνούνται να θυσιάσουν την ψυχική τους ευεξία για επαγγελματική ανέλιξη, κάτι που παλαιότερες γενιές θεωρούσαν δεδομένο.
Αλλαγή θέσεων εργασίας: Δεν διστάζουν να αλλάξουν εργοδότες, ακόμα και σε σύντομο χρονικό διάστημα, αν δεν ικανοποιούνται οι προσδοκίες τους. Αυτή η κινητικότητα δημιουργεί επιπλέον έξοδα στις εταιρείες για πρόσληψη και εκπαίδευση, γεγονός που τις κάνει πλέον να αποφεύγουν την επένδυση σε αυτούς.
3. Ψηφιακή Εξάρτηση και Δεξιότητες
Η γενιά Ζ είναι η πρώτη που έχει μεγαλώσει με την τεχνολογία ως αναπόσπαστο μέρος της ζωής της. Αυτό δημιουργεί και πλεονεκτήματα και προκλήσεις:
Εξοικείωση με την τεχνολογία: Οι εργοδότες εκτιμούν τη δυνατότητα της γενιάς Ζ να χρησιμοποιεί τεχνολογικά εργαλεία. Ωστόσο, η εξάρτησή τους από την τεχνολογία μπορεί να τους δυσκολέψει σε καταστάσεις που απαιτούν χειροκίνητες ή λιγότερο ψηφιακές διαδικασίες.
Αδυναμία στις διαπροσωπικές δεξιότητες: Η συνεχής χρήση κοινωνικών δικτύων και διαδικτυακής επικοινωνίας έχει μειώσει τη δεξιότητα για άμεση, πρόσωπο με πρόσωπο αλληλεπίδραση. Σε εργασιακά περιβάλλοντα όπου απαιτείται συνεργασία και διαπραγμάτευση, αυτή η αδυναμία γίνεται εμφανής.
4. Οικονομική Αβεβαιότητα και Παγκόσμιες Προκλήσεις
Η γενιά Ζ έχει μεγαλώσει σε συνθήκες όπου οι κρίσεις και οι αβεβαιότητες είναι συνεχείς:
Προτεραιότητα στη σταθερότητα: Παρόλο που είναι ανοιχτοί σε αλλαγές, πολλές φορές φοβούνται να δεσμευτούν πλήρως σε μια θέση εργασίας, αν δεν βλέπουν μακροπρόθεσμη σταθερότητα. Αυτό δημιουργεί έναν φαύλο κύκλο αμοιβαίας αβεβαιότητας ανάμεσα σε εργοδότες και εργαζομένους.
Έμφαση σε ηθικές αξίες: Αναζητούν εργοδότες που ευθυγραμμίζονται με τις κοινωνικές και περιβαλλοντικές τους αξίες. Εταιρείες που λειτουργούν με γνώμονα το κέρδος ή δεν συμμετέχουν σε πρωτοβουλίες βιωσιμότητας συχνά απορρίπτονται.
5. Δυσκολία στις Παραδοσιακές Ιεραρχίες
Η γενιά Ζ αντιδρά στις αυστηρές ιεραρχικές δομές που χαρακτηρίζουν πολλές επιχειρήσεις:
Αμφισβήτηση της αυθεντίας: Τα μέλη της γενιάς Ζ τείνουν να αμφισβητούν την καθιερωμένη εξουσία και επιθυμούν να συμμετέχουν ενεργά στη λήψη αποφάσεων. Ισοπεδώνουν τις ηλικίες, τα χρόνια εμπειρίας στον χώρο, τα πτυχία που μπορεί να έχουν κάποιοι συνάδελφοι. Για παραδοσιακές επιχειρήσεις, αυτό μπορεί να θεωρηθεί ή και εν τέλει να είναι, έλλειψη σεβασμού ή αλαζονεία.
Ανυπομονησία για εξέλιξη: Θέλουν γρήγορες προαγωγές και αναγνώριση, αλλά πολλές φορές δεν έχουν την εμπειρία ή την υπομονή να περιμένουν να αποκτήσουν τα απαραίτητα προσόντα. Οπότε ή προάγονται βεβιασμένα και αποτυγχάνουν ή στέλνουν βιογραφικά παντού προκειμένου να πάνε όπου τους δώσουν τη θέση που επιθυμούν, άσχετα αν δεν έχουν ούτε τα ελάχιστα προσόντα.
6. Εναλλακτικές Μορφές Εργασίας
Πέρα από τις παραδοσιακές εργασιακές δομές, η γενιά Ζ προσαρμόζεται γρήγορα σε νέες μορφές επαγγελματικής απασχόλησης με αποτέλεσμα να μην απευθύνεται στην κλασσική εργασία:
Freelancing: Η ευκολία τους στο να δουλεύουν αυτόνομα, τους προσφέρει ευελιξία και έλεγχο στη ζωή τους, τουλάχιστον έτσι παρουσιάζεται στα μάτια τους. Ωστόσο, οι εταιρείες δυσκολεύονται να δημιουργήσουν ισχυρούς δεσμούς με τέτοιους εργαζομένους διότι επιθυμούν να ορίσουν τους δικούς τους όρους συνεργασίας.
Δημιουργία περιεχομένου: Η άνθηση πλατφορμών όπως το YouTube και το TikTok έχει ανοίξει νέους δρόμους για επαγγελματική ανάπτυξη. Αυτή η αυτονομία συχνά κάνει τη σταθερή εργασία λιγότερο ελκυστική στα μάτια των νέων.
Επιχειρηματικότητα: Πολλοί επιλέγουν να ξεκινήσουν τις δικές τους επιχειρήσεις, μειώνοντας τη δεξαμενή ταλέντων για τους παραδοσιακούς εργοδότες.
Συμπεράσματα
Η γενιά Ζ φέρνει μια νέα προοπτική στον εργασιακό χώρο, αλλά οι εταιρείες συχνά δυσκολεύονται να προσαρμοστούν στις ανάγκες και τις προσδοκίες τους. Για να γεφυρωθεί το χάσμα, οι εργοδότες πρέπει να επανεξετάσουν την εργασιακή τους κουλτούρα, να ενισχύσουν την ευελιξία και να προωθήσουν την επαγγελματική ανάπτυξη μέσα από πολιτικές που σέβονται τις αξίες αυτής της γενιάς.
Αν οι επιχειρήσεις καταφέρουν να ενσωματώσουν αυτή τη γενιά με επιτυχία, θα έχουν στη διάθεσή τους μια ομάδα εργαζομένων που μπορεί να φέρει δημιουργικές λύσεις, προσαρμοστικότητα και ανανέωση στον οργανισμό. Αν όχι θα συνεχίσουν να πασχίζουν να κρατήσουν μεγαλύτερους σε ηλικία υπαλλήλους κοντά τους καθώς και να διατηρούν στελέχη παλαιάς κοπής ακόμα και μετά από την ηλικία της συνταξιοδότησης τους.
Photos by Freepik