Ο «βασιλιάς» των κρασιών της Σαντορίνης, ωστόσο, είναι το Vinsanto, που εμφανίζεται σε δύο ποικιλίες: σκούρο κόκκινο και κεχριμπαρένιο χρώμα.
Αυτό το κρασί είναι γλυκό, με πλούσιο σώμα και έχει έντονο διεγερτικό άρωμα. Ανήκει στην κατηγορία κρασιών (ΟΠΑΠ Σαντορίνης) που σημαίνει Ονομασία Προελεύσεως Ανωτέρας Ποιότητος.
Υπάρχουν δύο θεωρίες για την προέλευση του ονόματος. Η μία θεωρία θέλει η ονομασία του να προέρχεται από τη χρήση του για τη καθολική Θεία Ευχαριστία (Ιταλικά vino santo: “οίνος άγιος”), ενώ η άλλη ότι υποδηλώνει την προέλευση του κρασιού (Ιταλικά vino di Santorini: “οίνος από τη Σαντορίνη”).
Η ιστορία του
Στην πρώιμη γεωλογική της ιστορία, η Σαντορίνη ήταν ο πυρήνας ενός αρχαίου ηφαιστείου που εξερράγη περίπου το 1640–1620 π.Χ. Ένα μεγάλο μέρος του νησιού βυθίστηκε, δημιουργώντας ένα σύγχρονο αρχιπέλαγος. Στο νησί παρασκευαζόταν κρασί κατά τους ελληνικούς και ρωμαϊκούς χρόνους, αλλά η περιοχή έγινε ιδιαίτερα αξιοσημείωτη τον Μεσαίωνα όταν οι Σταυροφόροι κατέλαβαν τον έλεγχο του νησιού από τη Βυζαντινή Αυτοκρατορία μετά την λεηλασία της Κωνσταντινούπολης το 1203.
Ένας από τους σταυροφόρους ήταν ένας Βενετός ευγενής του οποίου η οικογένεια διατήρησε τον έλεγχο του νησιού μέχρι το 1336, όταν έγινε μέρος του Ενετικού ναυτικού κράτους (Δουκάτο της Νάξου).
Υπό την ενετική επιρροή, με αυτό το εκτεταμένο εμπορικό δίκτυο και τον θαλάσσιο έλεγχο, τα κρασιά της Σαντορίνης εξάγονταν ευρέως σε όλη τη Μεσόγειο και την Ευρώπη. Το Vinsanto εκτιμήθηκε ιδιάιτερα για την ικανότητά του να αντέχει τα πολύμηνα θαλάσσια ταξίδια λόγω, εν μέρει, της γλυκύτητας του αλλά και των υψηλών επιπέδων αλκοόλ.
Το κρασί βινσάντο θεωρείται συνεχιστής των πάσσων, όπως ονομάζονταν στην αρχαιότητα οι λιαστοί οίνοι, για τους οποίους φημίζονταν τα νησιά του Αιγαίου.
Τόσο πολύ εκτιμήθηκαν τα κρασιά της Σαντορίνης κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου που όταν οι Οθωμανοί Τούρκοι κατέλαβαν την περιοχή το 1579, επέτρεψαν το εμπόριο κρασιού, παρόλο που τα θρησκευτικά διατάγματα της μουσουλμανικής πίστης τους απαγορεύουν γενικά το αλκοόλ. Μια εξήγηση για την παραχώρηση των Τούρκων ήταν ότι το φτωχό έδαφος και η επικίνδυνη τοπογραφία του νησιού, με τους βράχους να τρέχουν κατευθείαν στη θάλασσα, δυσκόλευαν την καλλιέργεια άλλων καλλιεργειών.
Όταν αργότερα η Ρωσική Ορθόδοξη Εκκλησία υιοθέτησε το κρασί της Σαντορίνης ως το επίσημο ευχαριστιακό κρασί της εκκλησίας, οι Οθωμανοί επέτρεψαν στους παραγωγούς του νησιού να εμπορεύονται ελεύθερα με τη Ρωσία ακόμη και κατά τη διάρκεια των συχνών πολέμων μεταξύ των δύο αυτοκρατοριών.
Χαρακτηριστικά του
Για να φέρει ένα κρασί την ετικέτα Vinsanto, πρέπει να παρασκευάζεται κατά κύριο λόγο από το σταφύλι Ασύρτικο —τουλάχιστον το 51%, το υπόλοιπο 49% να αποτελείται από Αθήρι και Αηδάνι και μερικές μικρές ποσότητες λευκών ποικιλιών τοπικής καλλιέργειας. Το Vinsanto δεν υφίσταται καπταλοποίηση και αποτελείται μόνο από φυσικά σάκχαρα και οξέα των σταφυλιών. Παρασκευάζεται από σταφύλια όψιμης συγκομιδής που έχουν αποξηρανθεί στον ήλιο για 12-14 ημέρες. Στη συνέχεια θρυμματίζονται και ζυμώνονται και στη συνέχεια παλαιώνουν για τουλάχιστον 24 μήνες σε δρύινα βαρέλια.
Το Vinsanto είναι γνωστό για τον χρυσοπορτοκαλί έως σκούρο κεχριμπαρένιο χρωματισμό του με ένα περίπλοκο μπουκέτο αποξηραμένα βερίκοκα, ξανθές σταφίδες και άλλα αποξηραμένα φρούτα σε συνδυασμό με γλυκό μπαχαρικό και μια υποκείμενη ορυκτότητα.
Με τι ταιριάζει
Συνδυάζεται όμορφα με μαύρη σοκολάτα, τάρτες φρούτων, επιδόρπια με καραμέλα και ξηρούς καρπούς. Ταιριάζει επίσης με δυνατά πιάτα όπως φουά γκρα και πικάντικα τυριά.
Images by Freepik