Τα τρόφιμα και ποτά στην Αρχαία Ελλάδα. Υπάρχουν πολλά πράγματα που έχουν απόλυτη συνέχεια από τον πολιτισμό στην εποχή των αρχαίων Ελλήνων. Πράγματα που συνέβαλαν στη λογοτεχνία, τη φιλοσοφία, τη δημοκρατία, το θέατρο και τον αθλητισμό.
Τι όμως γνωρίζουμε για τα τρόφιμα και ποτά στον αρχαίο Ελληνικό πολιτισμό και τι από αυτά καταλήγει απαράλλαχτο έως τις μέρες μας;
Ορισμένα τρόφιμα, όπως το παστέλι, έχουν αναμφίβολα την αρχή τους στην Αρχαία Ελλάδα. Δυστυχώς όμως, οι ιστορικοί δεν έχουν λεπτομερείς καταγραφές για τα συστατικά των φαγητών και τα διάφορα πιάτα που συνηθίζονταν στην αρχαία ελληνική κουζίνα.
Όσον αφορά τον τρόπο διατροφής τους, οι αρχαίοι Έλληνες έτρωγαν όπως και στη σύγχρονη εποχή, με τρία γεύματα την ημέρα. Ξυπνούσαν και έτρωγαν πρωινό, έφευγαν από την όποια εργασία έκαναν, το μεσημέρι για μεσημεριανό γεύμα, και μετά τελείωναν τη μέρα τους με δείπνο ή με κάτι άλλο ελαφρύ.
Πρωινό
Οι περισσότεροι αρχαίοι Έλληνες συνήθιζαν το ίδιο πράγμα για πρωινό – ψωμί βυθισμένο σε κρασί. Το ψωμί φτιαχνόταν από κριθάρι, την κύρια πηγή όλου του ψωμιού στην αρχαιότητα. Ήταν μάλλον κάπως σκληρό, γι ‘αυτό το έβαζαν στο κρασί, για να το μαλακώσουν. Υπάρχουν επίσης καταγραφές για αλεύρι ζέας.
Οι Έλληνες έτρωγαν επίσης κάτι που που έμοιαζε με τηγανίτα. Αυτά φτιάχνονταν με αλεύρι σιταριού, ελαιόλαδο, μέλι και πηγμένο γάλα και συνήθως συνοδεύονταν με μέλι ή τυρί.
Μεσημεριανό
Το ψωμί και το κρασί συμμετείχε και σε αυτό το γεύμα, αλλά δεν έχουμε συνταγές από φαγητά για να δούμε με λεπτομέρεια τι κρέατα και λαχανικά κατανάλωναν. Παρόλα αυτά το μεσημεριανό συνοδευόταν από κάποια τρόφιμα όπως σύκα, παστά κρέατα και ψάρια, τυριά, ελιές και χόρτα .
Δείπνο
Το δείπνο ήταν και είναι το πιο σημαντικό γεύμα της ημέρας στην Ελλάδα. Στην αρχαιότητα, συνήθως θα μαζεύονταν με φίλους – όχι τόσο με την οικογένεια – και θα συζητούσαν για διάφορα πράγματα όπως φιλοσοφία ή ίσως και για τα κοινά.
Οι άνδρες και οι γυναίκες συνήθως έτρωγαν ξεχωριστά. Σε ορισμένα σπίτια, οι σκλάβοι εξυπηρετούσαν πρώτα τους άντρες στο δείπνο, μετά τις γυναίκες και μετά τα παιδιά. Εάν η οικογένεια δεν είχε σκλάβους, οι γυναίκες του σπιτιού εξυπηρετούσαν πρώτα τους άντρες και μετά έτρωγαν κι αυτές όταν οι άντρες τελείωναν.
Οι αρχαίοι Έλληνες βάσει κάποιων καταγραφών, έτρωγαν αυγά από ορτύκια και από κότες, ψάρια, όσπρια, ελιές, τυριά, ψωμί, σύκα και όποια λαχανικά καλλιεργούσαν. Σε αυτά περιλαμβάνονταν ρόκα, σπαράγγια, λάχανο, καρότα και αγγούρια. Τα κρέατα προορίζονταν για τους πιο πλούσιους ως επί το πλείστον.
Κρασί και νερό
Εκτός από το νερό, το κρασί ήταν το κύριο ποτό των αρχαίων Ελλήνων. (Η λήψη και η μεταφορά του νερού ήταν καθημερινή εργασία για τις γυναίκες του σπιτιού.) Οι Έλληνες έπιναν κρασί σε όλα τα γεύματα και κατά τη διάρκεια της ημέρας. Όμως οι αρχαίοι Έλληνες δεν έπιναν το κρασί τους σκέτο διότι το θεωρούσαν συνήθεια των βάρβαρων λαών. Όλο το κρασί ανακατευόταν με νερό. Οι Έλληνες έπιναν για την απόλαυση του ποτού, όχι με την πρόθεση να μεθύσουν.
Έπιναν επίσης το Κύκον , έναν συνδυασμό κριθαριού με νερό και βότανα και κατσικίσιο τυρί το οποίο ήταν ανακατεμένο σε ένα ομοιογενές μίγμα.
Επιδόρπιο
Το επιδόρπιο ήταν μια απλή απόλαυση στους αρχαίους Έλληνες. Δεν υπήρχαν περίτεχνα γλυκά όπως έχουμε σήμερα. Η ακατέργαστη ζάχαρη ήταν άγνωστη στους αρχαίους Έλληνες, έτσι το μέλι ήταν το κύριο γλυκαντικό. Τα ανάλατα τυριά, τα σύκα ή οι πίτες με το μέλι παρείχαν ένα τυπικό επιδόρπιο για ένα βραδινό γεύμα.
Μέθοδοι μαγειρέματος
Καθώς πολλές από τις τρέχουσες μεθόδους μαγειρέματος δεν εφευρέθηκαν πριν από χιλιάδες χρόνια, οι αρχαίοι Έλληνες μαγείρευαν το φαγητό τους χρησιμοποιώντας ό, τι ήταν διαθέσιμο γύρω τους. Οι πιο συνηθισμένες μέθοδοι μαγειρέματος γίνονταν σε φωτιά, όπως βραστά, τηγανιτά, στιφάδο, ψητά και ψήσιμο σε σούβλα. Υπήρχε επίσης μια άλλη μέθοδος όπου τα κρέατα τοποθετούνταν αντικρυστά στη φωτιά. Αυτή η μέθοδος εξακολουθεί να χρησιμοποιείται σήμερα ιδιαίτερα στην Κρήτη.
Τα πρώτα δοχεία μαγειρέματος ήταν φτιαγμένα από πηλό, και παρόμοια δοχεία εξακολουθούν να χρησιμοποιούνται σήμερα σε πολλά μέρη του κόσμου. Οι Έλληνες έβαζαν συστατικά όπως αρνί και λαχανικά σε πήλινα σκεύη, το σφράγιζαν και είτε το μαγείρευαν σε φούρνο για αρκετές ώρες είτε το έθαβαν στο έδαφος κάτω από κάρβουνα. Αυτοί οι φούρνοι από πηλό είναι κάπως παρόμοιοι με τους φούρνους πίτσας τους οποίους γνωρίζουμε καλά, και εξακολουθούν να βρίσκονται σε χωριά σε όλη την Ελλάδα.
Επειδή κάποια τρόφιμα και ποτά έπρεπε να τα αποθηκεύουν, οι αρχαίοι Έλληνες συντηρούσαν τα τρόφιμα με κάπνισμα, στέγνωμα, με αλάτι και με αποθήκευση σε λίπος. Τα τρόφιμα αποθηκεύονταν συχνά με ένα κάλυμμα λαδιού για να κρατήσει τον αέρα έξω.
