Η σαμπάνια είναι μια πολύ αγαπημένη ποικιλία αφρώδους λευκού κρασιού που παράγεται σύμφωνα με συγκεκριμένους κανόνες στην περιοχή Champagne της Γαλλίας.
Συνώνυμo της γιορτής, η σαμπάνια παράγεται συνήθως από μερικές συγκεκριμένες ποικιλίες σταφυλιών: pinot noir, chardonnay και pinot meunier. Με αναβράζουσες νότες εσπεριδοειδών, αμυγδάλου και μήλου, η σαμπάνια έρχεται σε διάφορα επίπεδα γλυκύτητας και έχει μέτρια ποσότητα αλκοόλ.
Σαμπάνια και Αφρώδης Οίνος
Οι διατάξεις περιορίζουν τη χρήση του όρου σαμπάνια σε αφρώδεις οίνους που παράγονται στην περιοχή Champagne της Γαλλίας. Εκτός από τους κανονισμούς που βασίζονται στην τοποθεσία, οι σαμπάνιες παράγονται με μια σειρά προδιαγραφών που καθορίζουν τη διαφορά της έναντι των αφρωδών οίνων. Στην Ευρώπη, αυτό επιβάλλεται από την Ευρωπαϊκή Ένωση υπό το καθεστώς της Προστατευόμενης Ονομασίας Προέλευσης. Εξαιτίας αυτού, τα αφρώδη κρασιά από άλλες χώρες, λανσάρονται με άλλες ονομασίες όπως prosecco ή spumante (Ιταλία), cava (Ισπανία) και sekt (Γερμανία και Αυστρία).
Οι σαμπάνιες είναι γνωστές για την ισορροπημένη γεύση και υφή τους ενώ τα αφρώδη κρασιά μπορεί να έχουν παρόμοια χαρακτηριστικά συνήθως με πολύ χαμηλότερη τιμή.
Γευστικό προφίλ της σαμπάνιας και παραλλαγές
Η σαμπάνια συχνά εκθέτει αρώματα όπως ψημένο ψωμί, ωμά αμύγδαλα ή φλούδα λεμονιού. Οι έντονες γεύσεις εσπεριδοειδών και μήλου παντρεύονται με γεύσεις φρυγανιάς και ξηρών καρπών για να προσφέρουν μια αναζωογονητική εμπειρία. Μια νότα κρέμας μπορεί να συνυπάρχει στην επίγευση. Η σαμπάνια ενώ είναι υψηλή σε οξύτητα, εξισορροπείται από το ελαφρύ σώμα και τις λεπτές φυσαλίδες της. Οι περισσότερες προέρχονται από λευκά κρασιά και επομένως είναι χαμηλές σε τανίνες.
Ανάλογα με το πόση ζάχαρη προστίθεται κατά τη δευτερογενή της ζύμωση, η σαμπάνια θα έχει διαφορετικά επίπεδα γλυκύτητας. Το επίπεδο ζάχαρης και γλυκύτητας υποδεικνύεται από την ορολογία στην ετικέτα:
◉ Brut Nature: Προστίθεται λίγη ή καθόλου ζάχαρη, καθιστώντας τη σχεδόν ξηρή. Τα κρασιά με αυτήν την ετικέτα μπορεί να έχουν έως και τρία γραμμάρια ζάχαρης ανά λίτρο.
◉ Extra Brut: Ελαφρώς πιο γλυκό, αυτό το κρασί μπορεί να έχει έως και έξι γραμμάρια ζάχαρης ανά λίτρο. Είναι πολύ ξηρή στον ουρανίσκο.
◉ Brut: Συνήθως θεωρείται αρκετά ξηρή η brut παρόλα αυτά μπορεί να περιέχει έως και 12 γραμμάρια ζάχαρης ανά λίτρο. Η Brut είναι το πιο δημοφιλές είδος σαμπάνιας.
◉ Extra Dry, Extra Sec, Extra Seco: Οι σαμπάνιες που φέρουν αυτή την ετικέτα είναι πιο γλυκές από τις brut και περιέχουν μεταξύ 12 και 17 γραμμάρια ζάχαρης ανά λίτρο.
◉ Dry, Sec, Seco: Αν και επισημαίνεται ως “dry”, η seco είναι πολύ πιο γλυκιά από τη brut και μπορεί να περιέχει μεταξύ 17 και 32 γραμμάρια ζάχαρης ανά λίτρο.
◉ Demi-Sec, Demi-Seco: Στο πιο γλυκό άκρο του φάσματος της σαμπάνιας, η demi-sec περιέχει από 32 έως 50 γραμμάρια ζάχαρης ανά λίτρο.
◉ Doux, Sweet, Dulce: Η πιο γλυκιά από τις σαμπάνιες, τα μπουκάλια που φέρουν οποιοδήποτε από αυτά τα τρία ονόματα περιέχουν 50 ή περισσότερα γραμμάρια ζάχαρης ανά λίτρο.
Η σαμπάνια μπορεί επίσης να ταξινομηθεί με βάση τα σταφύλια που χρησιμοποιούνται:
◉ Blanc de Blanc: Αυτή η σαμπάνια γίνεται με 100 τοις εκατό σταφύλια chardonnay.
◉ Blanc de Noirs: Για την παρασκευή αυτής της σαμπάνιας χρησιμοποιούνται εκατό τοις εκατό «μαύρα» σταφύλια κρασιού όπως pinot noir και/ή pinot meunier.
◉ Ροζέ: Παρασκευάζεται με εισαγωγή του φλοιού της ρόγας για ένα διάστημα, κατά την οινοποίηση, αλλά σε κάποιες περιπτώσεις η ροζέ σαμπάνια παρασκευάζεται με την προσθήκη μικρής ποσότητας κόκκινου κρασιού.
Περιοχές των σταφυλιών
Η σαμπάνια μπορεί να χαρακτηριστεί ως τέτοια μόνο εάν παρασκευάζεται στην περιοχή Champagne της Γαλλίας — με μία εξαίρεση. Οι Αμερικανοί οινοπαραγωγοί που χρησιμοποιούσαν τον τίτλο «σαμπάνια» πριν από το 2006 επιτρέπεται να συνεχίσουν τη χρήση του, υπό τον όρο ότι συνοδεύεται από την καταγραφή της πραγματικής προέλευσης του κρασιού. Τα άλλα αφρώδη κρασιά επισημαίνονται απλώς ως «αφρώδης οίνος».
Η σαμπάνια παρασκευάζεται χρησιμοποιώντας ένα μείγμα σταφυλιών, συνήθως chardonnay, pinot noir και pinot meunier, αν και επιτρέπονται και μερικά άλλα σταφύλια. Τα σταφύλια μπορούν να καλλιεργηθούν σε μερικές περιοχές της Γαλλίας και ευδοκιμούν σε διαφορετικές εδαφικές και καιρικές συνθήκες. Ενώ πολλά κρασιά δίνουν έμφαση στο «terroir» ή στα χαρακτηριστικά που προσδίδει στο κρασί η τοποθεσία, η σαμπάνια είναι διαφορετική. Η έμφαση δίνεται στον οίκο της σαμπάνιας, ο οποίος αναμειγνύει επιδέξια διαφορετικά σταφύλια για να δημιουργήσει ένα σταθερό, ισορροπημένο κρασί.
Για να παραχθούν οι μοναδικές φυσαλίδες της σαμπάνιας, το κρασί υφίσταται μια δευτερεύουσα διαδικασία ζύμωσης μέσα στο μπουκάλι. Πολλές σαμπάνιες παλαιώνουν ακόμα σε σπηλιές και οι φιάλες περιστρέφονται περιοδικά. Θα πρέπει να παλαιώσει για τουλάχιστον 15 μήνες, αλλά πολλές παλαιώνουν για τρία χρόνια ή περισσότερο.
Συνδυασμοί σαμπάνιας και φαγητού
Η σαμπάνια σερβίρεται συχνά ως σκέτη ή χρησιμοποιείται σε κοκτέιλ, αλλά είναι δυνατόν να συνδυάζεται επίσης καλά με μια σειρά από φαγητά. Οι ξηρές σαμπάνιες ταιριάζουν με εκλεπτυσμένα ορεκτικά όπως στρείδια και blinis ή πιο απλά σνακ όπως παρασκευές αυγών και κοκτέιλ γαρίδων. Τα ελαφριά πιάτα με θαλασσινά και το κοτόπουλο συνδυάζονται εύκολα, αλλά και η λευκή πίτσα και το τηγανητό κοτόπουλο είναι φαγητά που μπορούν να ταιριάξουν με τη σαμπάνια. Οι γλυκιές σαμπάνιες είναι καλύτερες στο τέλος ενός γεύματος και συνδυάζονται υπέροχα με φρέσκα μούρα και μαλακά τυριά.
Αν και το flute ποτήρι είναι ένα κομψό αντικείμενο, πολλοί ειδικοί θεωρούν ότι είναι ένας ατελής τρόπος για να σερβιριστεί μια σαμπάνια. Ένα ποτήρι λευκού κρασιού είναι το καλύτερο για να αφήσετε τα αρώματα της να εκδηλωθούν πλήρως, ειδικά αν πίνεται αμέσως. Ένα κλασσικό coup ποτήρι είναι θεωρητικά πολύ καλύτερο από το flute.
Βασικοί παραγωγοί και επωνυμίες σαμπάνιας
Η σαμπάνια είναι ευρέως διαθέσιμη σε σούπερ μάρκετ, κάβες και εστιατόρια. Μπορείτε να παραγγείλετε συγκεκριμένα μπουκάλια από καταστήματα ή διαδικτυακά. Οι βασικοί οίκοι παραγωγής σαμπάνιας είναι οι παρακάτω: